در حدیث مى‏خوانیم: بهترین دوست آن است که هنگام خلاف، مانع تو شود و بدترین دوست، آن است که به تو تذکر ندهد. امام صادق (علیه‌السلام) مى‏فرمایند: بهترین دوست من کسى است که عیب‌هاى مرا به من هدیه کند.
آیت الله قرائتی دربرنامه درسهای از قران در سیما به تبین نشانه های امربه معروف و تاثیراتش در جامعه پرداخت:

۱- نشانه علاقه به دین و مکتب است.

کسی که امر به معروف نمی کند، یعنی من کاری ندارم که به دین عمل می شود یا نه! اما کسی که گفت: این کار خوب است، آفرین و این کار بد است، انجام نده! معلوم می شود که مکتب و دین را دوست دارد.

۲- نشانه علاقه به مردم است.

مثلا موتور سوار می رود، خانمش هم پشت موتور است و چادرش ممکن است لای پره های چرخ موتور برود و مشکل ایجاد شود، می گوییم: آقا آقا چادر خانم لای پره ها نرود. یکی هم ممکن است بگوید: به ما چه مربوط! این انسان بی تفاوتی است. می گوید: افتاد که افتاد. در حالی که جان یک مسلمان در خطر است.

۳- نشان دهنده تعهد است.

که ما به دین و مکتب خود متعهد هستیم. انسانی که امر به معروف و نهی از منکر نمی کند، مثل سیب زمینی بدون رگ است. البته سیب زمینی خاصیت هایی هم دارد. حدیث داریم کسی که بی تفاوت است؛ «فهو میّت بین الاحیاء» او مرده ای است بین زنده ها. (تذهیب الاحکام، ج۶، ص۱۸۱)  چون نسبت به خوبی ها و بدی ها حساس نیست.

۴- نشانه ی حق انتقاد و آزادی است.

وجود فضای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه، یعنی؛ مردم آزاد هستند و حق انتقاد هست. آقا! این کار را نکن. این فضا نشانه آزادی و فطرت بیدار است.
امام حسین (ع) فرمودند: من می روم کربلا، چون می خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم. امربه معروف فقط زبانی نیست. حداقل آن زبانی است. اما امر به معروف و نهی از منکر واقعی، اصلاح یک رژیم است. رژیم بنی امیه را باید برانداخت. خود یزید و حکومت او، بزرگترین منکر بود و امروز برپابودن حکومت هایی مثل آل سعود، آل خلیفه و… منکر است که باید برداشته و نابود شوند. چون اصلاح هم نمی شوند.

۵- ضامن اجرای واجبات

این فریضه ضامن اجرای واجبات است. چون واجبات دستورات الهی است. چه کنیم که آنها انجام شود؟ اگر همه ی مردم به همدیگر سفارش به حق و معروف بکنند، منکرات ترک می شود. اگر «قد قامه الصلاه» گفتیم مردم برای اقامه نماز جماعت می آیند و گرنه هر کسی برای خودش نماز فرادا می خواند. امر و دعوت و تشویق برای معروف و ضامن اجراست. یکی که یک کارخیری می کند، اگرهمه آفرین بگویند، تشویق می شود.

۶- نشانه‌ آگاهی دادن است.

چون بعضی افراد که گناه و خلاف می کنند جاهل هستند و اگر تذکر بدهیم متنبه می شوند. گفتن، به خصوص مکرر، فکری می کند و اثر می گذارد و اینکه بعضی هم گوش نمی دهند، می گوید: گفتم گوش نداد. قرآن به پیامبر (ص) تعبیر «و ان تولو..» را زیاد دارد. یعنی تو بگو، ممکن است بعضی گوش ندهند. مگر حرف خدا را همه گوش می دهند؟! تقریبا دوازده هزار نامه برای امام حسین(ع) آمد، که به کوفه بیا ما از تو حمایت می کنیم. آخرش به امام(ع) یک قطره آب هم ندادند. پس توقع نداشته باشیم که تا یک تذکر دادیم همه عمل کنند.

در نهی از منکر ممکن است طرف خلافکار گوش ندهد اما اینکه همه از او اظهار تنفر کرده و او را نهی می کنند، حالش گرفته می شود. حالگیری از خلافکار هم خود یک کاری است. مثل سرعت گیرهایی که در خیابان و کوچه ها برای ماشین و موتور ها می گذارند، این جلوی رانندگی را نمی گیرد، ولی حال راننده هم گرفته می شود.
و مثل کسی که علنی روزه می خورد، اگر ده ها نفر به او بگویند: روزه نخور، روزه نخور، روزه نخور، ممکن است گوش ندهد ولی لااقل حالش گرفته می شود.

امربمعروف و نهی ازمنکر مثل گاز و ترمز است. امربه معروف گاز است و نهی از منکر ترمز است.

۷- باعث تربیت صحیح فرزندان است.

امربه معروف و نهی ازمنکر اساس تربیت کودک است. همه آنها با امربه معروف(بکن) و نهی از منکر(نکن) بزرگ می شوند.

۸- باعث تقویت اراده است.

مثل فردی که می خواهد شنا کند ولی ترس و وحشت دارد و دیگران او را تحریک و تشویق به شنا کرده و در نتیجه اراده او برای شنا تقویت می شود.

۹- نشانه ی حضور در صحنه است.

کسی نگوید که امربه معروف و نهی از منکر فضولی به کار دیگران است. بلکه حقی است که خدا به مردم داده است. خداوند فرموده:

« والمومنون والمومنات بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و یقیمون الصلاه و یوتون الزکاه و یطیعون الله و رسوله اولئک سیرحمهم الله ان الله عزیز حکیم »(توبه،۷۱)

(مردان و زنان با ایمان، یارو یاور و اولیاء یکدیگرند، به معروف فرمان می دهند و از منکرات نهی می کنند، نماز برپای داشته، زکات می پردازند و از خداوند و پیامبرش پیروی می کنند. بزودی خداوند آنان را مشمول رحمت خویش قرار خواهد داد. همانا خداوند، توانای غالب و حکیم است.)

پس از این آیه استفاده می شود که مردان با ایمان و زنان با ایمان همه بر یکدیگر ولایت دارند. از جمله ولایت این است که که باید به همدیگر امربه معروف ونهی از منکر کنند. این فضولی نیست. خالق من و شما چنین دستور داده است.

۱۰- کمبود تقوا را جبران می کند.

بعضی ها تقوایشان کم است، اما اگر امربه معروف و نهی از منکر بکنند، تقوا را تقویت می کند.

۱۱- نشانه غیرت دینی است.

امربه معروف و نهی از منکر نوعی قرنطینه روحی و احساس مسئولیت در مقابل عیب ها و گناهان است.
امربه معروف و نهی از منکر فیلتری برای جامعه است و جلوی رشد فساد را می گیرد.

“سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی، ۹۴/۷/۲۳ “

مدیر سایتمشاهده نوشته ها

Avatar for مدیر سایت

شهید طهرانی مقدم

امکان ارسال نظر وجود ندارد!