لعن الذین کفروا من بنى إ سرءیل على لسان داود و عیسى ابن مریم ذلک بما عصوا و کانوا یعتدون (۷۸)
کانوا لا یتناهون عن منکر فعلوه لبئس ما کانوا یفعلون (۷۹)ترى کثیرا منهم یتولون الذین کفروا لبئس ما قدمت لهم أ نفسهم أ ن سخط الله علیهم و فى العذاب هم خلدون (۸۰)
ترجمه :
۷۸ – آنها که از بنى اسرائیل کافر شدند بر زبان داود و عیسى بن مریم لعن (و نفرین ) شدند، این بخاطر آن بود که گناه مى کردند و تجاوز مى نمودند.
۷۹ – آنها از اعمال زشتى که انجام مى دادند یکدیگر را نهى نمى کردند چه بدکارى انجام مى دادند.
۸۰ – بسیارى از آنها را میبینى که کافران (و بت پرستان ) را دوست مى دارند (و با آنها طرح دوستى مى ریزند) چه بد اعمالى از پیش براى (معاد) خود فرستادند که نتیجه آن خشم خداوند بود و در عذاب (الهى ) جاودانه خواهند ماند.
تفسیر نمونه آیت الله العظمی مکارم شیرازی:
در این آیات براى اینکه از تقلیدهاى کورکورانه اهل کتاب از پیشینیانشان جلوگیرى کند اشاره به سرنوشت شوم آنها کرده و مى گوید: کافران از بنى اسرائیل بر زبان داود و عیسى بن مریم ، لعن شدند و این دو پیامبر بزرگ از
خدا خواستند که آنها را از رحمت خویش دور سازد (لعن الذین کفروا من بنى اسرائیل على لسان داود و عیسى ابن مریم )
در اینکه چرا تنها نام این دو پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) برده شده است مفسران احتمالاتى داده اند گاهى گفته مى شود، علت آن این است که سرشناسترین پیامبران بعد از موسى (علیه السلام ) این دو پیامبر بودند، و گاهى گفته مى شود که بسیارى از اهل کتاب افتخار مى کردند که فرزندان داودند، قرآن با این جمله اعلام مى کند که داود از کسانى که راه کفر و طغیان پیش گرفتند، متنفر بود، و بعضى گفته اند که این آیه اشاره به دو واقعه تاریخى است که خشم این دو پیامبر بزرگ را برانگیخت و جمعى از بنى اسرائیل را نفرین کردند، داود در مورد ساکنان شهر ساحلى ایله که به اصحاب سبت معروفند و سرگذشت آنها در سوره اعراف خواهد آمد، و حضرت مسیح درباره جمعى از پیروان خود که بعد از نزول مائده آسمانى باز هم راه انکار و مخالفت را پیش گرفتند لعن و نفرین نمود.
در هر حال آیه اشاره به این است که بودن جزء نژاد بنى اسرائیل و یا جزء اتباع مسیح ، مادام که هماهنگى با برنامه هاى آنها نبوده باشد باعث نجات کسى نخواهد شد بلکه خود این پیامبران از اینگونه افراد ابراز تنفر و انزجار کردند.
جمله آخر آیه نیز این مطلب را تاکید مى کند و مى گوید: این اعلام تنفر و بیزارى بخاطر آن بود که آنها گناهکار و متجاوز بودند (ذلک بما عصوا و کانوا یعبدون )
به علاوه آنها بهیچوجه مسولیت اجتماعى براى خود قائل نبودند، و یکدیگر را از کار خلاف نهى نمى کردند، و حتى جمعى از نیکان آنها با سکوت و سازشکارى ، افراد گناهکار را عملا تشویق مى کردند (کانوا لا یتناهون عن منکر فعلوه ) و به این ترتیب برنامه اعمال آنها بسیار زشت و ناپسند بود (لبئس ما کانوا یفعلون )
در تفسیر این آیه روایاتى از پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) و ائمه اهل بیت (علیهم السلام ) نقل شده که بسیار آموزنده است .
در حدیثى از پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) مى خوانیم لتامرن بالمعروف و لتنهون عن المنکر و لتاخذن على ید السفیه و لتاطرنه على الحق اطرا، او لیضربن الله قلوب بعضکم على بعض و یلعنکم کما لعنهم 🙂 (حتما باید امر به معروف و نهى از منکر کنید و دست افراد نادان را بگیرید و به سوى حق دعوت نمائید و الا خداوند قلوب شما را همانند یکدیگر مى کند و شما را از رحمت خود دور مى سازد همانطور که آنها را از رحمت خویش دور ساخت !)
در حدیث دیگرى از امام صادق (علیه السلام ) در تفسیر کانوا لا یتناهون عن منکر فعلوه چنین نقل شده است : اما انهم لم یکونوا یدخلون مداخلهم و لا یجلسون مجالسهم و لکن کانوا اذا لقوهم ضحکوا فى وجوههم و انسوابهم : (این دسته که خداوند از آنها مذمت کرده هرگز در کارها و مجالس گناهکاران شرکت نداشتند، بلکه فقط هنگامى که آنها را ملاقات مى کردند، در صورت آنان مى خندیدند و با آنها مانوس بودند).
و در آیه بعد به یکى دیگر از اعمال خلاف آنها اشاره کرده ،بسیارى از آنان را میبینى که طرح دوستى و محبت با کافران میریزند (ترى کثیرا منهم یتولون الذین کفروا) بدیهى است که دوستى آنها ساده نبود، بلکه دوستى آمیخته با انواع گناه و تشویق آنان به اعمال و افکار غلط بود، و لذا در آخر آیه مى فرماید: (چه بد.
اعمالى از پیش براى معاد خود فرستادند، اعمالى که نتیجه آن ، خشم و غضب الهى بود و در عذاب الهى جاودانه خواهند ماند) (لبئس ما قدمت لهم انفسهم ان سخط الله علیهم و فى العذاب هم خالدون )
درباره اینکه منظور از الذین کفروا در این آیه چه اشخاصى هستند بعضى احتمال داده اند منظور مشرکان مکه اند که یهود با آنها طرح دوستى ریخته بودند، و بعضى احتمال داده اند که منظور جباران و ستمگرانى بوده اند که یهود در اعصار گذشته طرح دوستى با آنها مى ریختند حدیثى که از امام باقر (علیه السلام ) در این زمینه نقل شده نیز این معنى را تایید مى کند آنجا که مى فرماید: یتولون الملوک الجبارین و یزینون لهم اهوائهم لیصیبوا من دنیاهم : (این دسته کسانى بودند که جباران را دوست مى داشتند و اعمال هوس آلود آنان را در نظرشان خوب جلوه مى دادند تا به آنها نزدیک شوند و از دنیاشان بهره گیرند!)
هیچ مانعى ندارد که آیه اشاره به هر دو معنى بلکه اعم از آنها باشد.
